Medrese

Osmaniyye Medresesi

Osmaniyye Medresesi

Osmaniyye Medresesi, isminden dolayı büyük oranda sanıldığının aksine bir Osmanlı eseri değil, Memlük dönemi eseridir. Seyfeddin Baybars döneminde genel görüşe göre Emir Mahmud’un kızı İsfahan Şah Hatun el-Osmaniyye tarafından yaptırılmıştır. İsfahan Şah Hatun’un kimliği hakkında tartışmalar mevcuttur. Uleymî’nin eseri el-Ünsü’l-celîl’de, Rum beldesinin önde gelen kadınlarından olduğu söylenmektedir. Aynı zamanda Osmanlı’da sadrazamlık yapan Çandarlı Halil Paşa’nın eşi İsfahan Şah Hatun’un da medreseye gelir getirmesi için yaptığı vakfiyelerin kayıtları da arşivlerde yer almaktadır. Medrese, kitabesine göre 1437 tarihinde yapılmıştır. Banisi İsfahan Şah Hatun’un ve önemli şahsiyetlerden bir tanesi olan Osman bin el-Hable’nin kabri burada bulunmaktadır (Midilli, 2022;Uğurluel, 2022).

Mezarların yer aldığı odanın tavanı kubbelidir. Kare planlı odanın, kare tabandan kubbeye geçişinin köşelerde bulunan tromplarla sağlandığı görülmektedir. Odanın içersinde biri pembemsi taştan diğeri ahşaptan olmak üzere iki adet sanduka yer almaktadır.

Medrese Mescid-i Aksa’nın batı surlarında, Mathara Kapısı’nın güneyinde yer almaktadır. Aynı zamanda Eşrefiyye Medresesi ile güney tarafında bitişiktir. Medresenin bir kısmı Mescid-i Aksa avlusunun içinde yer alırken bir kısmı dışında yer almaktadır. Mescid-i Aksa avlusuna bakan cephesi revaklıdır. Yapı iki katlı olarak inşa edilmiştir. Avluya bakan cephede üst katta bulunan ikiz pencereler Memlük üslubunun yansıması olarak karşımıza çıkmaktadır. Pencerelerin üstünde yer alan yuvarlak taç bunun en kayda değer göstergelerindendir (Osmanlı Medresesi, 2024;Uğurluel, 2022). Binada Mescid-i Aksa avlusuna bakan bir namazgah bulunuyor olsa da bugün pencereleri kapatılmıştır. Medrese bugün konut işlevi ile kullanımını sürdürmektedir (Burgoyne & Richards, 1987).